Trí tuệ nhân tạo AI không phải là phép thuật, đó là toán học và khoa học

Trí tuệ nhân tạo AI không phải là phép thuật, đó là toán học và khoa học

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi thế giới với tốc độ chóng mặt. Bài viết này sẽ đưa bạn vào hành trình khám phá lịch sử phát triển của AI, từ những ý tưởng ban đầu đến sự ra đời của generative AI, đồng thời phân tích cách thức hoạt động và tiềm năng ứng dụng của công nghệ này.

Lịch sử phát triển của AI

Khởi nguồn của AI

Ý tưởng về máy móc có khả năng tư duy đã xuất hiện từ cuối thế kỷ 19, nhưng phải đến bài báo năm 1950 của Alan Turing, "cha đẻ của AI", thì khái niệm này mới thực sự được hình thành. Turing đã dự đoán về những chiếc máy tính có thể chơi cờ vua, thông thạo ngôn ngữ tự nhiên và cuối cùng là có khả năng tư duy.

Sự ra đời của thuật ngữ "trí tuệ nhân tạo"

Năm 1956, hội thảo Dartmouth đã quy tụ các nhà khoa học hàng đầu để thảo luận về AI. Thuật ngữ "trí tuệ nhân tạo" chính thức ra đời từ đây, đánh dấu sự khởi đầu của AI như một lĩnh vực nghiên cứu.

Deep learning và sự trỗi dậy của Generative AI

Deep learning, với các mạng nơ-ron nhân tạo nhiều lớp, đã tạo ra bước đột phá trong AI. Gần đây, sự xuất hiện của Generative AI, được hỗ trợ bởi các Large Language Models (LLMs), đã mở ra kỷ nguyên mới cho AI với khả năng tạo ra nội dung mới như văn bản, hình ảnh, âm thanh.

Cách thức hoạt động của Generative AI

Large Language Models (LLMs)

LLMs là những mạng nơ-ron quy mô lớn, được huấn luyện trên lượng dữ liệu văn bản khổng lồ. Chúng có thể phát hiện các mẫu và dự đoán mối quan hệ giữa các từ ngữ để tạo ra nội dung mới.

Self-Supervised Learning

LLMs được huấn luyện bằng phương pháp self-supervised learning, trong đó mô hình tự học từ dữ liệu không được gắn nhãn.

Foundation Models

Foundation models là các mạng nơ-ron quy mô lớn, được huấn luyện bằng self-supervised learning và có thể điều chỉnh cho nhiều nhiệm vụ khác nhau.

Tương lai của AI

Ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực

AI sẽ được ứng dụng trong hầu hết mọi lĩnh vực, từ kinh doanh, y tế, giáo dục đến khoa học, năng lượng và môi trường.

Multimodal AI

Tương lai của AI không chỉ là một hoặc hai mô hình duy nhất, mà là sự kết hợp của nhiều mô hình (multimodal) để giải quyết các vấn đề khác nhau.

Democratization of AI

AI sẽ được dân chủ hóa thông qua khoa học mở và AI mã nguồn mở, cho phép mọi người đều có thể tham gia vào việc định hình và phát triển AI.

Lời khuyên cho doanh nghiệp

  • Bảo vệ dữ liệu: Dữ liệu là tài sản quý giá, cần được bảo vệ để tạo lợi thế cạnh tranh.
  • Minh bạch và tin cậy: Sử dụng AI một cách minh bạch và có trách nhiệm.
  • Đạo đức: Đảm bảo AI được triển khai một cách đạo đức, dữ liệu huấn luyện phải hợp pháp và không chứa nội dung độc hại.
  • Chủ động: Nắm bắt cơ hội và chủ động định hình chiến lược AI cho doanh nghiệp.

AI đang mở ra một chương mới cho nhân loại. Bằng cách hiểu rõ về AI, chúng ta có thể tận dụng sức mạnh của công nghệ này để giải quyết các thách thức và tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn.

Võ Minh Trí

Article by Võ Minh Trí

Published 11 Dec 2024