Lý thuyết triển vọng (Prospect Theory) là gì? Ví dụ đơn giản dễ hiểu

Lý thuyết triển vọng (Prospect Theory) là gì?

Chào các bạn nhỏ! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một khái niệm thú vị trong tâm lý học và kinh tế học, đó là "lý thuyết triển vọng" (Prospect Theory). Đừng lo, mình sẽ giải thích một cách đơn giản để các bạn dễ hiểu nhé!

Lý thuyết triển vọng là gì?

Lý thuyết triển vọng là một cách mà các nhà nghiên cứu dùng để hiểu cách mà con người đưa ra quyết định khi họ phải chọn giữa những điều khác nhau, đặc biệt là khi có rủi ro hoặc không chắc chắn. Nó nói rằng chúng ta không luôn luôn đưa ra quyết định một cách lý trí, mà thường bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và cách mà thông tin được trình bày.

Ví dụ cụ thể

Hãy tưởng tượng bạn đang chơi một trò chơi có thưởng. Trong trò chơi này, bạn có hai lựa chọn:

1. Lựa chọn A: Bạn có 100% cơ hội để nhận 10.000 đồng.
2. Lựa chọn B: Bạn có 50% cơ hội để nhận 20.000 đồng và 50% cơ hội để không nhận được gì cả (0 đồng).

Nếu bạn là một người lý trí, bạn có thể nghĩ rằng cả hai lựa chọn này có giá trị tương đương. Nhưng thực tế, nhiều người sẽ chọn Lựa chọn A vì họ thích chắc chắn được nhận tiền hơn là mạo hiểm với Lựa chọn B, ngay cả khi Lựa chọn B có khả năng mang lại nhiều tiền hơn.

Một ví dụ khác

Giờ hãy xem một tình huống khác. Giả sử bạn vừa nhận được 100.000 đồng từ một người bạn. Bạn rất vui vẻ và cảm thấy hạnh phúc. Nhưng sau đó, bạn làm rơi một đồng xu và mất 10.000 đồng. Thay vì cảm thấy vẫn ổn vì bạn vẫn còn 90.000 đồng, bạn lại cảm thấy buồn bã vì mất 10.000 đồng.

Lý thuyết triển vọng nói rằng chúng ta cảm thấy nỗi đau khi mất mát lớn hơn nhiều so với niềm vui khi chúng ta có thêm. Điều này có nghĩa là một sự mất mát 10.000 đồng sẽ làm bạn buồn hơn so với việc bạn vui vì có thêm 10.000 đồng.

Tại sao nó quan trọng?

Lý thuyết triển vọng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách mà con người đưa ra quyết định. Nó chỉ ra rằng chúng ta không chỉ dựa vào lý trí mà còn bị ảnh hưởng bởi cảm xúc. Điều này rất quan trọng trong kinh doanh, quảng cáo và nhiều lĩnh vực khác, vì nó giúp các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp hiểu cách mà mọi người suy nghĩ và quyết định.

Hy vọng rằng bài viết này đã giúp các bạn hiểu thêm về lý thuyết triển vọng! Nếu có câu hỏi nào, đừng ngần ngại chia sẻ nhé!