Lỡ bạn đang xây dựng sai sản phẩm thì sao? Góc nhìn từ MVP và Sức mạnh của Khách hàng

Lỡ bạn đang xây dựng sai sản phẩm thì sao? Góc nhìn từ MVP và Sức mạnh của Khách hàng

Chào bạn, Trí đây!

Là một người làm marketing và cũng là một người sáng tạo nội dung, Trí hiểu có một nỗi sợ hãi cố hữu mà bất kỳ ai, từ founder startup, product manager hay marketer, đều phải đối mặt: "Lỡ mình đang xây dựng sai sản phẩm thì sao?"

Chúng ta đều sợ lãng phí thời gian, tiền bạc và công sức vào một thứ gì đó mà thị trường không cần. Nhưng Trí muốn chia sẻ với bạn một sự thật: Hầu hết chúng ta đều đang xây dựng sai sản phẩm ở giai đoạn đầu. Và điều đó là hoàn toàn bình thường.

Trong bài viết này, Trí sẽ cùng bạn phân tích lý do tại sao "sai lầm" lại là một phần tất yếu của hành trình và làm thế nào để biến "cục đất sét thô" ban đầu thành một sản phẩm mà khách hàng thực sự yêu thích.

Bạn có đang xây dựng sai sản phẩm?

 

Chào bạn, Trí đây. Đã hơn 10 năm Trí làm trong ngành marketing, và Trí nhận thấy một nỗi sợ chung của rất nhiều founder và cả marketer: Nỗi sợ xây dựng sai sản phẩm.

Chúng ta thường nghĩ rằng một sản phẩm vĩ đại phải xuất phát từ một ý tưởng thiên tài, được lên kế hoạch hoàn hảo từ A-Z và ra mắt một cách bùng nổ. Nhưng sự thật là:

Mọi sản phẩm tuyệt vời thực chất là một tập hợp các giả định sai lầm được nhào nặn để trở nên đúng đắn.

Ý tưởng rằng chúng ta có thể vạch ra chính xác mọi tính năng hoàn hảo mà khách hàng muốn ngay từ đầu phần lớn chỉ là ảo ảnh (trừ khi chúng ta quá may mắn!).

Là những người sáng lập hay quản lý, chúng ta có một "cửa sổ cơ hội" rất ngắn để làm cho đúng. Chúng ta không có hàng tháng, hàng năm trời để "thử nghiệm" vu vơ. Vì vậy, chúng ta cố gắng nén thời gian lại, ép mình phải tạo ra sản phẩm hoàn hảo ngay lập tức.

Nhưng trớ trêu thay, chính khoảng thời gian mà chúng ta cố gắng "nén" lại đó, lại là khoảng thời gian chúng ta cần để làm cho đúng.

Khách hàng mới là người "nhào nặn" sản phẩm, không phải bạn

 

Đây là điều quan trọng nhất mà Trí muốn bạn ghi nhớ: Chúng ta không phải là người định hình sản phẩm. Khách hàng mới là người làm điều đó.

Nếu chúng ta không thể điều chỉnh sản phẩm thành thứ mà khách hàng yêu thích, thì vâng, chúng ta chắc chắn đang xây dựng sai sản phẩm.

Và chuyện này xảy ra như cơm bữa. "Nghĩa địa startup" đầy rẫy những tấm bia mộ khắc tên những ý tưởng từng-rất-tuyệt-vời nhưng không ai muốn dùng.

  • Google Glass: Một công nghệ đột phá, nhưng ra mắt sai thời điểm, vướng phải các vấn đề về quyền riêng tư và thiết kế chưa thân thiện.
  • New Coke: Coca-Cola đã cố gắng "cải tiến" công thức huyền thoại của mình và thất bại thảm hại, bởi vì họ không hiểu được sự gắn bó cảm xúc mà khách hàng dành cho phiên bản gốc.
  • Segway: Một phương tiện di chuyển cá nhân của tương lai, nhưng quá đắt đỏ, cồng kềnh và không giải quyết được một vấn đề thực sự cấp bách cho số đông.

Ngay cả những công ty lớn nhất với ngân sách dồi dào nhất cũng có thể làm sai.

Chúng ta chỉ làm đúng khi chúng ta để khách hàng "nhào nặn" sản phẩm của mình, bằng cách liên tục ám ảnh bởi phản hồi của họ và tự hỏi: "Ừ, nhưng nếu chúng ta làm thế này thì sao?" lặp đi lặp lại. Tất cả những chi tiết đó, tất cả những câu hỏi đó, giúp định hình nên sản phẩm cuối cùng.

 

Bắt đầu với "Cục đất sét thô": Sức mạnh của MVP

 

Trí khuyên bạn hãy coi sản phẩm ban đầu của mình như một "cục đất sét thô" sẵn sàng để được nặn hình. Khi bạn nhìn nhận sản phẩm theo cách này, nó giúp bạn thoát khỏi suy nghĩ rằng mình phải có một sản phẩm "hoàn chỉnh" ngay từ vạch xuất phát.

Tất nhiên, điều này gây bực bội. Ai mà không muốn có một sản phẩm hoàn hảo ngay từ đầu?

Để có được phản hồi cần thiết, chúng ta phải đưa "thứ gì đó" ra cho mọi người xem. Nó sẽ không hoàn hảo. Hãy nhớ rằng, phiên bản Google Search chúng ta dùng hôm nay là phiên bản đã qua cả nghìn lần cải tiến so với 25 năm trước.

"Cục đất sét thô" ban đầu đó chính là khái niệm cơ bản nhất về sản phẩm của bạn. Trong thế giới startup, người ta gọi đây là MVP (Minimum Viable Product) - Sản phẩm khả dụng tối thiểu.

MVP không phải là một sản phẩm tệ hay làm dở. MVP là phiên bản sản phẩm chứa đựng tính năng cốt lõi nhất đủ để giải quyết một vấn đề cho khách hàng và thu thập được phản hồi có giá trị.

Chúng ta nên ra mắt MVP từ sớm, coi nó như một cơ chế để tìm ra xem sản phẩm thực sự nên là gì, thông qua phản hồi và thử nghiệm của người dùng. Chúng ta càng cố gắng đoán trước, chúng ta càng có khả năng lãng phí thời gian và tiền bạc quý giá để chạy sai đường.

Ví dụ dễ hiểu:

  • Bạn muốn xây dựng một nền tảng Gen AI giúp các marketer tối ưu quảng cáo.
  • Thay vì dành 1 năm và 1 tỷ đồng để xây dựng một phần mềm hoàn chỉnh với 50 tính năng.
  • Hãy bắt đầu bằng một MVP: Một add-on đơn giản trên Google Sheets chỉ làm một việc duy nhất: gợi ý 5 mẫu tiêu đề quảng cáo dựa trên từ khóa.
  • Bạn đưa nó cho 10 marketer dùng thử miễn phí. Phản hồi của họ sẽ cho bạn biết nên phát triển tính năng tiếp theo là gì, hay thậm chí là ý tưởng này có "sai" ngay từ đầu không.

"Nhưng lỡ nó vẫn thất bại thì sao?"

 

Một câu hỏi rất thực tế! Kể cả sau tất cả nỗ lực đó, vẫn có khả năng lớn là sản phẩm của chúng ta không ai muốn dùng.

Chỉ vì một ý tưởng là mới lạ không có nghĩa là ai cũng cần nó.

Nhưng Trí muốn bạn nhìn rộng hơn. Đôi khi, một sản phẩm tốt lại có một màn ra mắt tồi tệ.

  • Có thể chúng ta không thu hút được đúng đối tượng khách hàng.
  • Có thể chúng ta không đủ nguồn lực để xây dựng sản phẩm đúng cách.
  • Hoặc, trong nhiều trường hợp, chúng ta có đúng sản phẩm, nhưng sai thời điểm.

Điều quan trọng là khả năng của chúng ta trong việc "xoay xở" và điều hướng từ thất bại đó.

Trong suốt 10 năm làm nghề, Trí đã không còn giả vờ rằng mình biết hết câu trả lời. Trí chỉ dần dần học được cách đặt ra những câu hỏi đúng đắn hơn. Đó mới là thứ chúng ta có thể tin cậy được.

 

Bảng so sánh: Tư duy sai vs. Tư duy đúng khi phát triển sản phẩm

 

Để giúp bạn dễ hình dung hơn, Trí đã tổng hợp một bảng so sánh về hai luồng tư duy khi phát triển sản phẩm:

Đặc điểm❌ Tư duy "Sản phẩm hoàn hảo" (Sai lầm)✅ Tư duy "MVP & Tiến hóa" (Đúng đắn)
Mục tiêu ban đầuXây dựng một sản phẩm hoàn chỉnh với tất cả các tính năng đã nghĩ.Xây dựng một sản phẩm tối thiểu (MVP) để kiểm chứng giả định.
Vai trò khách hàngKhách hàng là người mua sản phẩm hoàn thiện.Khách hàng là người đồng sáng tạo, giúp định hình sản phẩm.
Quan điểm về thất bạiThất bại là dấu chấm hết, là bằng chứng ý tưởng tồi.Thất bại (hoặc phản hồi tiêu cực) là dữ liệu học hỏi quý giá.
Quá trình làm việcLàm việc bí mật, "ém hàng" đến ngày ra mắt hoành tráng.Ra mắt sớm, ra mắt thường xuyên, liên tục thu thập phản hồi.
Ví dụ"Tôi biết khách hàng muốn gì. Hãy xây dựng nó!""Tôi nghĩ khách hàng muốn cái này. Hãy làm một bản thử để xem."

 

Kết luận: Đừng sợ sai, hãy sợ không thay đổi

 

Quay trở lại câu hỏi ban đầu: "Lỡ bạn đang xây dựng sai sản phẩm thì sao?"

Câu trả lời của Trí là: "Thì hãy tìm ra cái sai đó càng nhanh càng tốt."

Đừng coi sản phẩm của mình là một bức tượng đã hoàn thành. Hãy xem nó là một "cục đất sét thô". Đừng cố gắng trở thành một nhà tiên tri đoán đúng ý khách hàng. Hãy trở thành một người đối tác, một người lắng nghe và "nhào nặn" sản phẩm cùng với họ.

Đó không chỉ là cách để xây dựng một sản phẩm thành công, mà còn là cách duy nhất để tồn tại trong một thế giới mà nhu cầu của khách hàng thay đổi mỗi ngày.

Bạn có đang ấp ủ một sản phẩm và loay hoay với "cục đất sét thô" của mình? Bạn có câu chuyện nào về việc "xây dựng sai" mà bạn đã học được không? Hãy chia sẻ với Trí ở phần bình luận bên dưới nhé!

Võ Minh Trí

Article by Võ Minh Trí

Published 10 Nov 2025