Gen AI cho Marketer: AI là gì? Giải Mã Các Thuật Ngữ AI Marketer Cần Biết (2025)
Chào bạn, Trí đây!
Nếu bạn đang cảm thấy hơi "ngợp" trước một rừng thuật ngữ về AI như NLP, LLM, Generative AI... thì bạn không hề đơn độc đâu. Trong thế giới marketing đang thay đổi từng ngày, việc hiểu rõ những khái niệm này không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành một kỹ năng cần thiết.
Nhưng đừng lo, bạn không cần phải trở thành một kỹ sư công nghệ để hiểu chúng. Trong bài viết này, với kinh nghiệm 10 năm làm marketing, Trí sẽ "Việt hóa" những thuật ngữ phức tạp này theo cách đơn giản và gần gũi nhất, kèm theo những ví dụ thực tế để bạn có thể áp dụng ngay vào công việc của mình.
Hãy cùng nhau bắt đầu nhé!
3 Cấp Độ Của AI: Từ Trợ Lý Chuyên Dụng Đến Siêu Trí Tuệ
Khi nhắc đến AI, nhiều người thường hình dung ra những con robot hủy diệt trong phim "Kẻ Hủy Diệt". Nhưng thực tế, AI mà chúng ta đang sử dụng ngày nay lại "hiền lành" và chuyên biệt hơn rất nhiều. Hãy cùng phân biệt 3 cấp độ của Trí tuệ nhân tạo.
1. AI Hẹp (Narrow AI) - Người Trợ Lý Siêng Năng Chúng Ta Đang Có
Đây chính là loại AI đang tồn tại và phát triển mạnh mẽ xung quanh chúng ta.
AI Hẹp là một hệ thống được thiết kế để thực hiện duy nhất một nhiệm vụ cụ thể và làm nó giỏi hơn con người. Nó cần được "học" từ một lượng dữ liệu khổng lồ để nhận diện các quy luật và đưa ra dự đoán thống kê.
Điểm yếu lớn nhất của nó là không thể "chuyển giao kiến thức". Một AI giỏi chơi cờ vua không thể dùng kiến thức đó để lái xe.
| Đặc Điểm Của AI Hẹp (Narrow AI) | Ví Dụ Dễ Hiểu |
|---|---|
| Chuyên biệt một nhiệm vụ | Trợ lý ảo (Siri, Google Assistant),thuật toán đề xuất trên Facebook/TikTok, và chính Generative AI (ChatGPT). |
| Cần dữ liệu lớn để học | Phải "xem" hàng triệu video về mèo để có thể nhận diện chính xác một con mèo. |
| Không thể tự chuyển giao kiến thức | AI giúp bạn tối ưu quảng cáo Google Ads không thể tự mình thiết kế một banner quảng cáo. |
| Là công nghệ hiện tại | Đây là tất cả những gì chúng ta đang có và sử dụng trong kinh doanh hằng ngày. |
2. AI Tổng Quát (General AI) - Trí Tuệ Như Phim Khoa Học Viễn Tưởng
Đây là cấp độ AI mà chúng ta thường thấy trong phim ảnh. AI Tổng Quát là một hệ thống có trí thông minh và khả năng thích ứng tương tự con người, có thể học hỏi và áp dụng kiến thức từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác.
Ví dụ như R2-D2 trong "Star Wars" hay hệ điều hành Samantha trong phim "Her". Các ông lớn công nghệ như Google, Microsoft, OpenAI đang đầu tư hàng tỷ đô la để nghiên cứu, nhưng chúng ta vẫn chưa đạt đến cấp độ này.
3. Siêu Trí Tuệ (Superintelligence) - Tầm Nhìn Xa Xôi
Đây là cấp độ xa nhất, khi trí tuệ của máy móc vượt qua tổng trí tuệ của toàn nhân loại. Đây là một khái niệm còn gây nhiều tranh cãi và chưa ai biết khi nào (hoặc liệu) nó có xảy ra hay không.
Đối với marketer chúng ta, trọng tâm hiện nay 100% là về AI Hẹp: Làm thế nào để tận dụng các công cụ chuyên biệt này để đạt được mục tiêu kinh doanh.
4 Khái Niệm AI Then Chốt Mà Mọi Marketer Cần Nắm
Để sử dụng AI Hẹp một cách hiệu quả, bạn cần hiểu "ngôn ngữ" của nó. Dưới đây là 4 khái niệm cốt lõi.
| Thuật Ngữ | Giải Thích Dễ Hiểu | Ví Dụ Cho Marketer |
|---|---|---|
| 1. Generative AI (AI Tạo Sinh) | Là loại AI có khả năng tạo ra nội dung mới (văn bản, hình ảnh, code...) dựa trên một yêu cầu đầu vào. Công thức đơn giản là: Prompt (câu lệnh) -> Create (sáng tạo). | Bạn gõ: "Viết 5 dòng tiêu đề email quảng bá cho đôi giày chạy bộ mới." -> AI tạo ra 5 lựa chọn cho bạn. |
| 2. NLP & LLM | NLP (Natural Language Processing - Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên): Là khả năng giúp máy tính "hiểu" và xử lý ngôn ngữ của con người. LLM (Large Language Model - Mô hình Ngôn ngữ Lớn): Là "bộ não" của NLP, được huấn luyện trên kho dữ liệu văn bản khổng lồ (Wikipedia, sách, web...) để học cách các từ liên kết với nhau. | Khi bạn dùng một công cụ nghiên cứu từ khóa và gõ "email marketing", AI sử dụng NLP và LLM để hiểu bối cảnh và gợi ý các chủ đề liên quan như "tự động hóa email", "cá nhân hóa nội dung"... |
| 3. Computer Vision (Thị giác Máy tính) | Là khả năng giúp AI "nhìn" và diễn giải thế giới thông qua hình ảnh và video. Nó khác với mắt người: chúng ta thấy một cái ghế là biết ngay, còn máy phải học từ hàng triệu ảnh về ghế mới nhận diện được. | Một công cụ social listening dùng Computer Vision để quét hàng triệu ảnh người dùng đăng trên Instagram và nhận diện logo thương hiệu của bạn, kể cả khi bài đăng không hề nhắc đến tên thương hiệu. |
| 4. Multimodal Learning (Học Đa Phương Thức) | Là bước đột phá cho phép AI kết hợp nhiều loại dữ liệu (văn bản, hình ảnh, âm thanh) cùng lúc để tạo ra kết quả sáng tạo. Đây là nền tảng cho các công cụ text-to-image. | Bạn tải lên hình ảnh sản phẩm của mình và yêu cầu: "Hãy viết một đoạn mô tả sản phẩm hấp dẫn cho hình ảnh này, nhắm đến đối tượng khách hàng nữ từ 25-35 tuổi." |
Prompt Engineering - "Nghệ Thuật Ra Lệnh" Cho AI
Như bạn thấy, tất cả các công nghệ trên đều quy về một điểm: chất lượng của câu lệnh (prompt) mà bạn đưa ra.
AI rất giỏi trong việc dự đoán, nhưng nó không có trực giác và không thể đọc được suy nghĩ của bạn. Đồng nghiệp có thể "hiểu ý" khi bạn giao việc qua loa, nhưng AI thì không. Nó chỉ có thể phản hồi dựa trên những gì bạn viết trong prompt.
Đó là lý do tại sao Prompt Engineering đang trở thành một kỹ năng marketing mới. Nó giống như "lập trình bằng ngôn từ".
Checklist Cho Một Prompt Marketing Hoàn Hảo:
Để có được kết quả tốt nhất, câu lệnh của bạn nên bao gồm các yếu tố sau:
- Vai trò (Perspective): "Bạn là một chuyên gia social media..."
- Đối tượng (Audience): "...nhắm đến các chủ doanh nghiệp nhỏ."
- Định dạng (Format): "Hãy trình bày dưới dạng 5 gạch đầu dòng."
- Độ dài (Length): "Mỗi gạch đầu dòng không quá 15 từ."
- Giọng văn (Tone): "Sử dụng giọng văn chuyên nghiệp nhưng gần gũi."
- Mục tiêu (Goal): "Mục tiêu là khuyến khích họ dùng thử sản phẩm của chúng tôi."
Quá trình này đòi hỏi sự thử nghiệm và tinh chỉnh. Hãy ghi lại những cấu trúc prompt nào hoạt động tốt nhất cho từng nhiệm vụ và dần dần, bạn sẽ trở thành một "AI whisperer" thực thụ.
Lời Kết
Hy vọng qua bài viết này, những thuật ngữ AI khô khan đã trở nên dễ hiểu và gần gũi hơn với công việc marketing của bạn. Đừng sợ hãi trước công nghệ. Hãy xem AI như một người đồng đội mới, một công cụ mạnh mẽ giúp bạn giải phóng thời gian khỏi những công việc lặp lại để tập trung vào tư duy chiến lược và sự sáng tạo đột phá.
Bạn còn thuật ngữ AI nào cảm thấy khó hiểu không? Hãy để lại bình luận bên dưới, Trí rất sẵn lòng cùng bạn giải đáp!
Article by Võ Minh Trí
Published 27 Oct 2025